Het reisverslag van Carolien Libert

Een woensdagmiddag in maart ben ik met mijn dochtertje buiten aan het sporten wanneer mijn telefoon gaat. Mirjam Meeuwissen zie ik in mijn scherm staan. Ik neem op en vraag of ik later even terug kan bellen. Het is een leuk bericht hoor ik aan de andere kant van de lijn! Ik stop met hardlopen en wacht nieuwsgierig af. Je hebt de studiereis gewonnen hoor ik Mirjam zeggen. Gewonnen….? Heb ik meegedaan met een prijsvraag…? Mirjam lacht en geeft aan dat ik vanuit WerkendLeren deze reis krijg aangeboden na het volgen van de training ‘Ruimte voor baby’s’. De volgende dag deel ik het nieuws met mijn directeur Sandra Vlaar. Ook zij is heel enthousiast en geeft aan graag mee te gaan om samen nieuwe inspiratie op te doen over de Reggiopedagogiek. Al snel kregen we te horen dat er een plekje vrijgekomen is en kan ook Sandra mee. Zo begon het Zweden avontuur!

Binnen kinderopvang Les Petits, waar ik werkzaam ben als pedagoog, laten we ons inspireren door de Reggiopedagogiek. Creativiteit is een belangrijk pedagogisch uitgangspunt, dat naast taal en motorische handelingen als belangrijke uitingsvorm wordt gezien. Mede daarom komt deze studiereis als een groot cadeau. Met nieuwe inspiratie kunnen we onze kinderopvang weer verder ontwikkelen en het werken volgens Reggio nog meer laten spreken.

Start van de studiereis

Ter voorbereiding op de studiereis werd er een online samenkomst georganiseerd vanuit de samenwerkende organisaties Kameleon & WerkendLeren. Onwijs leuk om de groep pedagogisch professionals te ontmoeten. Mirjam en Marga starten de samenkomst met een energiek verhaal over de reis, de stad Stockholm en veel van wat we zouden gaan zien. Het enthousiasme waarmee zij hun verhaal deelden was aanstekelijk! Ter kennismaking stelde iedereen zich voor. Al snel zagen Mirjam en Marga Sandra en mij een beetje bedenkelijk kijken op beeld . Mirjam zei: ‘Marga, ik denk dat we Sandra en Carolien even moeten uitleggen wat ‘De VAK’ is. Vereniging Agrarische Kinderopvang! Jullie gaan de reis samen maken met professionals die vrijwel allemaal ook een werkende boerderij hebben en op hetzelfde terrein o.a. een kinderopvang. Dit klonk wederom inspirerend en tijdens de gesprekken in de breakout-rooms konden we onze vragen aan elkaar stellen. 

Ondanks dat je elkaar niet live spreekt was het eerste contact gelegd en keek iedereen uit naar de live ontmoeting op de luchthaven Schiphol op dinsdag 10 mei 2022. 

Eén week voor vertrek lag er in de brievenbus de studiegids en werkboek voor de studiereis. De eerste vraag in het werkboek was: ‘Na deze reis wil ik graag meer weten over…..? Ik kon niet stoppen met schrijven, ik wilde alles weten, maar heb toch geprobeerd de reisdoelen te kaderen:

• Hoe ziet de pre-school (organisatie van de kinderopvang) er in Zweden uit?
• Hoe worden kinderen pedagogisch begeleid?
• Hoe ziet het ‘samen doen’ en ‘samen maken’ eruit?
• Hoe kan je goed pedagogisch documenteren?
• Hoe observeren de pedagogisch medewerkers de kinderen?
• Hoe wordt de visie op de Reggiopedagogiek gewaarborgd?
• Welke uitdagingen zien/ ervaren ze in Zweden mbt de organisatie van de kinderopvang?

De dagen voor de studiereis heb ik mij ingelezen en met mijn collega’s gesproken over wat we graag zouden willen halen uit deze reis. 

Dag 1 Vlucht Amsterdam- Stockholm & Tom Tits Experiment

We ontmoeten elkaar vroeg in de morgen op Luchthaven Schiphol. Door de voorspelde drukte moesten we in rijen wachten voor de bagagecheck. Deze tijd konden we mooi gebruiken om elkaar nu live beter te leren kennen. De sfeer was gemoedelijk en opgetogen tegelijk, we hadden er zin in!

De vlucht was fantastisch. Het veranderlijke landschap van vlak naar bergachtig gebied was indrukwekkend. Eenmaal aangekomen in Stockholm hebben we met elkaar een Zweedse koffie en thee genuttigd. Wanneer ik rond keek en luisterde hoorde ik iedereen met elkaar praten over wat hen beweegt binnen de pedagogiek, waar ze naar uit zien en wat ze verwachten van deze reis. De positieve energie is duidelijk voelbaar. Marga vertelt ons dat het programma iets anders zou zijn, we gaan alles zien, maar in een andere volgorde. We starten niet met de I sur och Skur, maar met een bezoek aan Tom Tits Experiment.

Wanneer Mirjam, Carola en Marielle de busjes voorrijden gaat de studiereis echt beginnen.

De eerste stop is in Södertälje waar we genieten van een overheerlijke lunch aan de over van de rivier in restaurant Hebbevillan. Na de lunch wandelen we door het stadje naar Tom Tits Experiment. 

De naam Tom Tit is afkomstig van een denkbeeldig figuur die eind 19^de eeuw wetenschappelijke experimenten uitvoerde in het Franse tijdschrift L’Illustration. Hiermee motiveerde hij zijn lezers aan om verschillende leuke activiteiten met een wetenschappelijk thema uit te proberen. Eenmaal binnen in het centre was deze gedachte ook echt voelbaar. Ik wilde alles aanraken, ontdekken, ruiken, horen, ervaren. Al mijn zintuigen werden aangesproken. Ik wist niet waar ik moest kijken en liep van activiteit naar activiteit. Mijn oog viel op een gegeven moment op een meisje die volledig opging in een activiteit met water. Haar moeder keek vanaf een afstandje mee. De blik van het meisje was indrukwekkend. Ze was zo gefocust op de bal in het water. Ze keek op een gegeven moment op lachte en wees naar de bal. We spraken elkaars taal niet, maar door samen dezelfde activiteit te zien en ons daarover te verwonderen was er een mooi contact.

Wat het kindje uitstraalde bij deze activiteit voelde ik de gehele periode in het centre.

Alles wat ik zag deed een appèl op mij. De omgeving was inspirerend en rustgevend tegelijk. De ogenschijnlijk ‘simpele’ materialen waarmee je de meest indrukwekkende activiteiten kunt creëren vond ik fascinerend. Doordat je alle materialen kon gebruiken werd je meegezogen in de creativiteit die het centre uitstraalt. 

Forskola Tom Tits

Mirjam vertelt ons dat we na ons bezoek aan het centre ook de Tom Tits pre-school mogen bekijken. 

Bij binnenkomst vallen mij direct de betekenisvolle ruimtes op. Alles lijkt op het ‘echte leven’. In de huishoek staat een groot bed, een keuken met echte pannen en alles wat nog meer in een keuken aanwezig is. In het alterlier wil ik direct gaan schilderen, daar er een ezel staat, volop verf (gesorteerd op kleur) verschillende kwasten, alleen nog een schort aan en we kunnen beginnen. In alle ruimtes lees ik verhalen van de kinderen en zie dit tevens terug op de foto’s die bij de storytelling hangen. Vrijwel alles staat en hangt op ooghoogte van de kinderen. De pedagogisch medewerker vertelt over haar ervaringen op het Forskola en geeft o.a. aan dat ze de ouders begeleiden in het overdragen van het kind aan de pedagogisch medewerkers. Het idee hierachter is dat de ouders het kind op deze wijze toevertrouwen aan de groep. 

De kleuren, warmte, gezelligheid die in de ruimtes voelbaar zijn zie ik ook in het contact tussen de kinderen en de pedagogisch medewerkers. Er wordt veel liefdevol gecommuniceerd. De pedagogisch medewerkers zijn nabij de kinderen en volgen hen in hun beleving en spreken tevens de zone van de naaste ontwikkeling aan. Buiten zie ik dit ook en is tevens zichtbaar dat de kinderen veel ruimte krijgen om te ontdekken en op zoek te gaan naar grenzen, fantasiespel te spelen en te experimenteren. De kinderen leren van en met elkaar. De initiatieven van de kinderen worden gevolgd, bekrachtigd en waar wenselijk nog extra aangemoedigd. Ook buiten zijn volop materialen aanwezig die uitdagend spelen stimuleren. De gestructureerde, vanuit visie, ingerichte ruimte stimuleert het ontdekkend leren.

Na een inspirerende dag rijden we naar het hotel. Een fijne gastvrije plek waar we even kunnen uitrusten en alle eerste indrukken kunnen verwerken waarna we een heerlijk buffet krijgen aangeboden en met elkaar kunnen napraten over de eerste dag. 

Volgende week deel 2 van het reisverslag.